Nhiều yếu tố có thể gây đau gót chân - từ cách chạy, các vấn đề về giày chạy đến tình trạng bệnh lý tiềm ẩn.
Theo chuyên gia Amanda Brooks của trang RunToTheFinish, việc đau gót chân khi chạy là phổ biến, nhưng runner không nên bỏ qua hoặc xem đây là điều bình thường. Khó chịu và đau nhức là một chuyện, nhưng cơn đau là cách cơ thể báo hiệu rằng có điều gì đó không ổn. Sau đây là một số lý do phổ biến về chứng đau gót chân khi chạy.
Đi sai giày
Một đôi giày không phù hợp có thể gây thêm áp lực lên xương gót chân và các mô kèm theo, dẫn đến nhiều loại chấn thương. Ví dụ, chiếc giày có quá nhiều hỗ trợ vòm có thể gây ra vấn đề nếu bạn có bàn chân bẹt. Những đôi giày cũ sẽ mất khả năng đệm và hỗ trợ, từ đó có thể làm trầm trọng thêm các vấn đề về gót chân hiện có, hoặc gây ra những vấn đề mới.
Viêm cân gan chân
Đây là một trong những vấn đề về chân thường gặp nhất với runner.
Bạn có cảm giác như bị một con dao đâm vào gót chân ngay từ bước đầu tiên vào buổi sáng khi tỉnh dậy. Đây là triệu chứng cho thấy bạn đang bị viêm cân gan bàn chân - dải mô dày chạy dọc theo lòng bàn chân từ xương gót chân đến ngón chân. Nó thường xuất phát từ sự căng thẳng, hoặc căng thẳng lặp đi lặp lại trên mô này. Các hoạt động gây thêm căng thẳng cho gót chân và các mô kèm theo, như chạy, thường dẫn đến viên cân gan chân.
Vị trí bị đau (Area of pain) gần phần xương gót (Heel Bone) và nằm trên phần cân gan bàn chân (Plantar Fascia).
Bàn chân bẹt hay dáng đi, dáng chạy của bạn cũng có thể góp phần gây ra vấn đề. Cơn đau thường cảm thấy tồi tệ nhất vào buổi sáng.
Nếu bắt đầu nhận thấy đau gót chân, hãy thử giãn cơ, xoa bóp khu vực bị đau, chườm túi nước đá sau khi chạy và dùng thuốc chống viêm.
Viêm gân gót chân
Viêm gân gót chân hay viêm gân Achilles nhắm vào gân Achilles - sợi dây chắc khỏe nối cơ bắp chân với xương gót chân. Vì phần này tiếp xúc với bàn chân nên nó thực sự có thể là nguyên nhân gây đau gót chân sau khi chạy.
Triệu chứng của chấn thương này thường bắt đầu bằng một cơn đau nhẹ ở gót chân hoặc dọc theo phía sau chân (nơi có gân) sau khi chạy hoặc các hoạt động thể chất khác. Đừng bỏ qua hay xem nhẹ, vì nếu không được điều trị, chấn thương có thể tiến triển và trở nên nghiêm trọng hơn.
Vị trí gây đau (màu đỏ) vì bị viêm gân Archilles.
Viêm gân Achilles là chấn thương do vận động quá mức thường gặp. Đẩy cơ thể của bạn quá nhanh - cho dù đó là khoảng cách tăng lên, tốc độ hay đột ngột bắt đầu chuyển sang chạy đồi - có thể làm căng gân và dẫn đến viêm nhiễm. Một số đôi giày cũng có thể khiến tình trạng này trở nên trầm trọng.
Nguy cơ của bạn cũng cao hơn nếu bạn có bắp chân căng cứng, giày bị mòn hoặc nếu bạn chạy trên bề mặt cứng hoặc không bằng phẳng. Giống như viêm cân gan chân, việc giãn cơ và đi giày phù hợp có thể giúp ích rất nhiều trong việc phòng ngừa và điều trị viêm gân Achilles.
Gai gót chân
Đây là một khối xương nhỏ nhô ra dưới xương gót chân của bạn. Chúng không phải lúc nào cũng đau, nhưng khi bị đau, chúng thường có cảm giác như bị dao đâm.
Nhưng trong hầu hết các trường hợp, gai gót chân thường không gây đau, mà là triệu chứng của các vấn đề về chân khác như viêm cân gan chân.
Vị trí xương gót chân (giữa - dưới), phần gót chân bình thường (phải - trên) và gót chân bị gai (trái - trên).
Vấn đề này thường phát triển trong thời gian dài và là kết quả của sự căng thẳng kéo dài đối với các cơ và dây chằng ở bàn chân. Sự căng thẳng này dẫn đến việc rách màng bao phủ xương gót chân nhiều lần, khiến canxi tích tụ và tạo thành gai xương.
Các yếu tố nguy cơ dẫn đến gai gót chân bao gồm béo phì, chạy trên bề mặt cứng và đi giày không vừa vặn hoặc mòn.
Viêm bao hoạt dịch sau gót chân
Tình trạng này làm viêm bao hoạt dịch, một túi nhỏ chứa đầy chất lỏng hoạt động như một lớp đệm giữa xương gót chân và gân Achilles.
Tình trạng này thường do sử dụng quá mức, ma sát quá mức hoặc áp lực lên bao hoạt dịch, có thể dẫn đến kích ứng và viêm. Chạy hoặc nhảy là những hoạt động phổ biến gây ra tình trạng này vì chúng gây căng thẳng nhiều lần cho gót chân.
Runner bị viêm bao hoạt dịch sau gót chân có thể bị đau và nhức ở phía sau gót chân, ngay phía trên điểm bám của gân Achilles. Cơn đau có thể trở nên trầm trọng hơn khi trong nhiều hoạt động, như chạy, và cũng có thể trầm trọng hơn khi đi giày chật.
Chấn thương cơ vòm
Đôi khi, nguyên nhân có thể là do cơ bị kéo ở vòm bàn chân khiến bạn bị đau gót chân. Một lần nữa, tập luyện quá sức bằng cách tăng quãng đường hoặc cường độ quá nhanh, có thể gây ra vấn đề khi cơ này được gắn vào màng gan chân của bạn và do đó tạo ra đau gót chân.
Các nguyên nhân có thể khác là căng cơ hoặc căng cơ quá mức, thường do sử dụng quá mức hoặc mang giày chạy bộ không phù hợp.
Chấn thương cơ vòm ở runner có thể bao gồm đau hoặc khó chịu ở vòm bàn chân, sưng, đau và giảm hiệu suất chạy do khó chịu. Cơn đau thường được cảm nhận ở vòm nhưng cũng có thể lan xuống gót chân. Giải pháp là nghỉ ngơi hoặc chườm đá.
Chạy quá sức
Nhiều runner thích đẩy bản thân đến giới hạn, khiến chấn thương do quá sức trở nên cực kỳ phổ biến. Bạn gặp vấn đề này khi tập luyện quá nhiều, quá sớm hoặc đơn giản là thực hiện quá nhiều cùng một hoạt động mà không nghỉ ngơi đầy đủ.
Triệu chứng có thể là đau gót chân do quá sức. Chấn thương này thường có cảm giác đau dai dẳng, dai dẳng và trở nên tồi tệ hơn khi tiếp tục tập luyện. Theo thời gian, nó có thể dẫn đến các tình trạng khác như viêm cân gan chân hoặc viêm gân Achilles.
Tập luyện quá sức có thể gây ra những cơn đau dai dẳng ở gót chân.
Cách tiếp cận tốt nhất ở đây là phòng ngừa: đi giày phù hợp, thay đổi bề mặt chạy và tuân theo kế hoạch tập luyện bao gồm nghỉ ngơi, phục hồi nhiều. Nếu bạn đang gặp phải các triệu chứng, hãy cân nhắc việc giảm quãng đường chạy hoặc nghỉ ngơi một thời gian để hồi phục.
Gãy xương do căng thẳng
Một nguyên nhân ít phổ biến hơn nhưng nghiêm trọng hơn có thể là gãy xương do căng thẳng ở xương gót chân. Không giống như gãy xương thông thường, xảy ra do một cú va chạm nghiêm trọng, gãy xương do căng thẳng xảy ra theo thời gian do căng thẳng lặp đi lặp lại.
Nguyên nhân phổ biến nhất là chạy trên các bề mặt cứng như bê tông hoặc nhựa đường và sử dụng giày không có đệm hoặc hỗ trợ phù hợp. Cơn đau bắt đầu như một sự khó chịu nhỏ nhưng có thể nhanh chóng leo thang thành cơn đau dữ dội, cục bộ hơn, đặc biệt là trong hoặc sau khi chạy.
Cách điều trị quan trọng ở đây là ngay lập tức gặp chuyên gia y tế. Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng, các bác sĩ có thể đề nghị đeo nạng hoặc trong trường hợp xấu nhất là phẫu thuật. Nếu bị gãy xương do căng thẳng, bạn chắc chắn sẽ cần phải nghỉ chạy một thời gian.
Hồng Duy
0 nhận xét:
Đăng nhận xét